کد مطلب:68008 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:448

نقد در الغدیر











خوب است، بس كوتاه و مختصر، به چگونگی نقدهای «الغدیر» اشاره كنیم. وقتی كه علامه و اومانیستی- چون صاحب «الغدیر»- پس از طی دوران تحصیلات عالی و اجتهاد، چهل سال از همه كس و همه چیز می گسلد و در زوایای كتابخانه ها عمر می گذراند و به حاصل مواریث علمی اسلام و مسلمین دست می یابد، و در فن خویش، كمتر مآخذی- خطی یا چاپی، از مكه تا رامپور- از نظر او دور می ماند، تا جایی كه خود به صورتی در این چهارده قرن زندگی می كند، و به تحریفها و انحرافهایی كه قلمها و ذهنها كرده و یافته اند پی می برد، و از آنجا كه راویی- برای پوشاندن حقیقت و كمك به دستگاه قدرت- به جعل حدیث می پردازد، تا جایی كه طبری آن مجعول را نقل می كند، تا جایی كه به هنگام چاپ كتب خطی علمای سلف، برخی از فضایل آل علی و دلایل تشیع یا مثالب دیگران را از كتاب حذف می كنند، تا آنجا كه دكتری در شرح دیوان شاعر شیعی مشهور، كلمه ی «غدیر خم» را «غدا برحم» ضبط می كند،[1] و صدها امثال این... وقتی كسی بر همه ی این جریانات واقف می شود و رسالت علم، او را به بازسازی و تصحیح مأمور می دارد، و ایمان به محمد و تاریخ دین محمد، او را نمی هلد كه چشم از این همه بپوشد، چنین كسی حق دارد كه چونان مدافعی راستین و سنگربانی متعهد و مفسر آفتابی نستوه، این مسائل را بر ملا كند و ملل اسلام و علمای اقوام را بر این امور وقوف بخشد.

[صفحه 197]

و چون، به تألیفات سایر محققان معاصر رجوع می كنیم و تحقیقات آنان را می خوانیم، می نگریم كه هرجا آنان نیز با آراء كسانی كه مورد انتقاد «الغدیر» قرار گرفته اند، برخورد كرده اند و درباره ی آن آراء نظر داده اند، نظرهایی اظهار داشته اند از قبیل نظر صاحب «الغدیر». و این ما را از صحت نظر علامه ی امینی و صلاحیت او در قضاوت و عدالت او در نقد و اعتلای سطح نقدهای وی بیشتر آگاه می سازد.

برای نمونه مقایسه شود:

نقد الغدیر (ج 1) بر ابن حزم اندلسی، با نقد عباس محمود العقاد بر وی- (فاطمة الزهراء و الفاطمیون 81)

نقد الغدیر (ج 1) بر ابن حزم اندلسی، با نقد دكتر طه حسین بر وی- (الكاتب المصری، ج 2، شماره ی 5، سال 1946).

نقد الغدیر (ج 1 و 8) بر كار تاریخ نویسان اهل سنت، با نقد دكتر عمر فاروق بر همین مورخان- (العباسیون الاوائل- ج 219:1).

نقد الغدیر (ج 2) بر دكتر محمد حسین هیكل، با نقد شیخ محمد رضا المظفر بر وی- (السقیفة 47).

نقدالغدیر (ج 2) بر احمد زكی صفوت، با نقد شیخ هادی كاشف الغطا بر وی- (مدارك نهج البلاغه و دفع الشبهات عنه 48 به بعد).

نقدالغدیر (ج 2 و 8) بر طبری، با نقد سید عبدالرزاق موسوی مقرم بر وی- (الشهید مسلم بن عقیل 97 تا 98).

[صفحه 198]

نقدالغدیر (ج 3) بر مؤلفان ملل و نحل، با نقد شیخ محمود شلتوت بر همین مؤلفان- (الامام الصادق و المذاهب الاربعة، جزء 391:6 تا 392)

نقدالغدیر (ج 3) بر ابوالفتح شهرستانی، مؤلف «ملل و نحل»، با نقد سید عبدالحسین شرف الدین بر وی- (المراجعات 336).

نقدالغدیر (ج 3) بر شهرستانی، نامبرده با نقد شرف الدین بر وی (مؤلفواالشیعة فی صدر الاسلام 66 تا 68 و 82 تا 84).

نقدالغدیر (ج 3) بر شهرستانی، با نقد دكتر علی سامی انشار بر وی- (نشاةالفكر الفسلفی فی الاسلام، ج 61:1 تا 62، چاپ دوم).

نقدالغدیر (ج 3) بر شهرستانی، با نقد دكتر ابراهیم مدكور بر وی- (فی الفلسفة الاسلامیة، منهج و تطبیقه 204، چاپ دوم).

نقدالغدیر (ج 3) بر شهرستانی، با نقد حناالفاخوری و خلیل الجر بر وی- (تاریخ الفلسفة العربیة، ج 23:2).

نقدالغدیر (ج 3) بر محمود شكری الآلوسی، با نقد شرف الدین بر وی- (الفصول المهمة فی تألیف الامة 55، چاپ چهارم).

نقدالغدیر (ج 3) بر شیخ محمد خضری، از استادان دكتر طه حسین، با نقد طه حسین بر وی- (مذكرات طه حسین 66).

نقدالغدیر (ج 335:3) درباره ی دكتر طه حسین، با نظرات دكتر عبدالهادی مسعود

[صفحه 199]

مصری درباره ی وی- (مع رجال الفكر فی القاهره 177 تا 180).

نقدالغدیر (ج 3) بر احمد امین مصری، با نقد كاشف الغطا بر وی- (اصل الشیعة و اصولها 8 به بعد).

نقدالغدیر (ج 3) بر احمد امین، با نقد زكی مبارك بر وی- (مجله ی «الرسالة»قاهره، زیر عنوان «جنایة احمد امین علی الادب العربی»).

نقدالغدیر (ج 3) بر احمد امین با نقد شیخ عبدالله سبیتی بر وی- (تحت رایة الحق).

نقدالغدیر (ج 3) بر احمد امین، با نقد دكتر حامد حفنی داود مصری بر وی- (مع رجال الفكر فی القاهره 107).

نقدالغدیر (ج 3) بر احمد امین، با نقد استاد حیدرالنجفی، بر وی- (الامام الصادق و المذاهب الاربعه، مجله 375:3).

نقدالغدیر (ج 3) بر احمد امین، با نقد دكتر مصطفی السباعی بر وی- (السنة 214، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، مجلد 376:3).

نقدالغدیر (ج 3) بر مؤلفان ملل و نحل از اهل سنت، با نقد دكتر عمر فاروق بر همین مؤلفان- (العباسیون الاوائل، ج 224:1).

نقدالغدیر (ج 3) برامیل درمنگام و دونالدسن، با نقد جرج جرداق برلامنس- (الامام علی صوت العدالة الانسانیة، ج 1232:5 به بعد).

[صفحه 200]

نقدالغدیر (ج 4) بر ذهبی و ابن خلكان، با نقد امتیاز علیخان عرشی بر آنان- (استناد نهج البلاغه 5 به بعد).

نقدالغدیر (ج 9) بر دكتر طه حسین، با نقد كاشف الغطا بر وی- (اصل الشیعة و اصولها 36).

نقدالغدیر (ج 11) بر غزالی، با نقدهای شیخ مجتبی قزوینی بر وی- (بیان الفرقان، ج 4).



صفحه 197، 198، 199، 200.





    1. دكتر ملحم ابراهیم الاسود، در تعلیقات «دیوان ابوتمام»- «الغدیر»، ج 12:1، و ج 331:2 تا 333.